بررسی تقابل مدرنیسم و اسطوره در آثار گلشیری

نویسندگان

رضا ستاری

استادیار دانشگاه مازندران

چکیده

ورود مدرنیسم با فرضیۀ زیربنایی نسبیت به مجموعۀ ادبیات داستانی ایران، شک به اسطوره ها و دوباره خوانی آنها را در پی داشته است. این ادبیات، با شاخص شک گرایی، قاعده گریزی و هنجار افزایی، همه چیز را فرومی ریزد و از نو می سازد و این گونه اسطوره ها فردی می شوند و در جریان این فردی شدن، عنصر تقابل، بیشترین سهم را دارد. نویسندۀ داستان های مدرن، با کنارهم نهادن سنّت و تجدد، اسطوره و مدرنیسم و در یک کلام، کهنه و نو و ایجاد تقابل میان این دو، خواهان بهترخوانی این مفاهیم است و از این رهگذر، باورهای جدید خویش را به تصویر می کشد و این رویکردی است که گلشیری در مجموعۀ آثار خویش از آن بهره می جوید. اما در مجموع، چنین به نظر می رسد که با تمام انتقادهایی که غالب ادبیات مدرن از اسطوره دارد، در نقطۀ مشترک استعاره و نمادپردازی، توجه به زمان درونی و در مجموع ذهن گرایی، از اسطوره سود می جوید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پست مدرنیسم در ادبیات داستانی معاصر ایران (بررسی مؤلفه‌های پست مدرن در آثار هوشنگ گلشیری)

اصطلاح «پست مدرنیسم» اگر چه ‌امروز در ایران از طرف نویسندگان و حتی منتقدان بارها و بارها بکاربرده می‌شود، اما به علّت عدم آشنایی با خاست‌گاه‌ها، اصول و مؤلفه‌های این نوع ادبی، قائل بودن به چنین جریانی را در ادبیات داستانی ایران همواره با تردید هم‌راه می‌سازد. این که چه خصایصی را می‌توان به عنوان مبنا جهت قیاس مؤلفه‌ها مدّنظر قرار داد و آیا آن ویژگی‌ها تنها به جهت اقتباس از شیوه‌های جهانی صورت یاف...

متن کامل

پست مدرنیسم در ادبیات داستانی معاصر ایران (بررسی مؤلفه های پست مدرن در آثار هوشنگ گلشیری)

اصطلاح «پست مدرنیسم» اگر چه امروز در ایران از طرف نویسندگان و حتی منتقدان بارها و بارها بکاربرده می شود، اما به علّت عدم آشنایی با خاست گاه ها، اصول و مؤلفه های این نوع ادبی، قائل بودن به چنین جریانی را در ادبیات داستانی ایران همواره با تردید هم راه می سازد. این که چه خصایصی را می توان به عنوان مبنا جهت قیاس مؤلفه ها مدّنظر قرار داد و آیا آن ویژگی ها تنها به جهت اقتباس از شیوه های جهانی صورت یافت...

متن کامل

سنت و مدرنیسم: تقابل یا تعامل

دگرگونی مداوم جوامع منجر به پیدایش مجموعه ای از نظریه ها گردید که در پی تحولات قرون 16 تا 20 م. صاحبان این نظریه ها به سنّت گرا، مدرنیست ها و پست مدرنیست ها شهرت یافتند. این صاحب نظران طیفی از نظریه ها را از تعامل تا تقابل سنت و مدرنیسم تشکیل داده اند. این نکته که در چالش بین این دو دیدگاه، کدام یک صائب اند؟ در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد تنها برخی از سنّت ها مغایر با پیشرفت و ترقی ج...

متن کامل

بررسیِ تقابلِ سنّت (اسطوره، دین و تاریخ باستان) و مدرنیسم در اندیشه و آثار ملک‏ الشّعرای بهار

از میان شاعران عصر مشروطیّت کم‏تر شاعری را مانند ملک‏الشّعرای بهار می‏توان سراغ داشت که مضامین و درون‏مایه‏های شعر او، ترکیبی از دو جنبۀ کهنه و نو باشد. بهار از واپسین شاعران قصیده‏پرداز، سنّت‏گرا و نامدار ایران است که ابعاد شخصیّتش چندگانه است. او علاوه بر اینکه سیاست‏مداری مجرّب و نامی است، شاعری آزادی‏خواه و متجدّد نیز هست. وی به تاریخ و گذشتۀ ایران با مباهات می‏نگرد و همواره بدان می‏بالد. کم­تر ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متن پژوهی ادبی

جلد ۱۳، شماره ۴۶، صفحات ۱۴۵-۱۵۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023